Temmuz ayı geldi çattı, milyonlarca vatandaş da beklenti içine girdi. Temmuz’da asgari ücrete ara zam gelecek mi gelmeyecek mi? Vatandaşlar bu sorunun cevabını bekleye dursun, yetkili isimler tarafından şu an için yapılan bir açıklama yok.
Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanı Vedat Işıkhan, dönem dönem gazetecilerin asgari ücrete ara zam konusundaki sorularını yanıtlamıştı. Bakan Işıkhan genel hatlarıyla açıklamalarında, enflasyonda düşüş beklediklerini, bir aksilik yaşandığı takdirde Temmuz ayında ara zammın gündeme gelebileceğini söylemişti.
Asgari ücrete Temmuz ayında yüzde 10 artış yapılması durumunda tutar 2 bin 210 lira artacak ve 24 bin 314 lira olacak. Yüzde 15 zamda 3 bin 315 TL artarak 25 bin 419 TL olacak. Yüzde 20 zamda ise 4 bin 420 lira artarak 26 bin 524 TL olacak.
Ekonomistlerin birçoğunun açıklaması, Temmuz ayında asgari ücrete bir zam olmayacağı yönünde. Orta Vadeli Programa uygun gidileceği ve yılsonu enflasyon tahmininin yüzde 24’te bırakılmasıyla, yılbaşında yüzde 30 zam yapılan asgari ücrete yeniden zam yapılmayacağı yönünde görüşler hakim.
Asgari ücretin mevcut enflasyon değil de tahmini enflasyon üzerinden belirlenmesi bana çok doğru gelmiyor. İlk zam yapıldığında da asgari ücrete enflasyon oranında zam verilmemişti, tahmini enflasyona göre zam yapıldığını da buradan anlıyoruz.
Yapılan yüzde 30’luk zam büyük bir hayal kırıklığı yaratmıştı. Türk İş’in araştırmasına göre daha Ocak ayında 22 bin 131 TL’ye çıkan açlık sınırı, 22 bin 104 TL olan asgari ücreti geçmişti. Haziran ayı araştırması çok yakında yayınlanır. Ona o zaman göz gezdiririz ancak Mayıs ayında bile açlık sınırı 25 bin 92 TL olarak belirlendi. Sonuç olarak asgari ücretin şimdiden çok çok üstüne çıkan bir durumla karşı karşıyayız.
Asgari ücrete zam yapılırsa, diğer ücretlere de zam yapılacak ve işveren de haliyle zorlanacak. Bunun da önüne geçmek için asgari ücrete zam yapılabilir ve maaşların büyük oranda erozyona uğramasına neden olan vergi dilimleri de güncellenebilir. Bu sayede işveren zam yapmasa bile, maaşı vergiyle erimeyen çalışanlar da dolaylı yoldan zam almış olur.
Aksi halde maalesef değişen bir şey olmayacak. Asgari ücrete zam yapılacak, işveren asgari ücretten fazla maaş alanlara ara zam yapacak. Sonuç olarak işveren maliyetleri artacak ve buna bağlı olarak hem enflasyondaki artış azalmayacak hem de işverenin ürünlere yansıtacağı maliyet alım gücünü değiştirmeyecek.
Haziran ayının bitmesine 3 gün kala henüz bir ara zam açıklaması duymadık. Şok bir toplantıyla böyle bir karar alınabilir mi, sanmıyorum ama yine de bekleyip göreceğiz.
