Halk arasında "kış depresyonu" olarak da bilinen Mevsimsel Duygudurum Bozukluğu (MDB), sadece geçici bir isteksizlik değil, tıbbi olarak tanımlanmış bir durumdur. Özellikle güneş ışığının azaldığı dönemlerde ortaya çıkan bu durum, yaşam kalitesini ciddi oranda etkileyebiliyor.
Mevsimsel Depresyon Ne Zaman Başlar?
Mevsimsel depresyon, genellikle Ekim ve Kasım aylarında, gün ışığının azalmaya başladığı dönemde tetiklenir. Belirtiler kış aylarında zirveye ulaşırken, havaların ısınması ve günlerin uzamasıyla birlikte Mart ve Nisan aylarında kendiliğinden düzelme eğilimi gösterir. Nadir de olsa bazı kişilerde bu durum yaz aylarında da görülebilir ancak vakaların büyük çoğunluğu kış odaklıdır.
Neden Olur? Işık ve Hormon İlişkisi
Mevsimsel depresyonun temelinde yatan neden, güneş ışığının azalmasıyla vücudumuzun verdiği tepkidir:
-
Serotonin Düşüşü: Güneş ışığının azalması, mutluluk hormonu olarak bilinen serotoninin düşmesine neden olarak ruh halini olumsuz etkiler.
-
Melatonin Artışı: Karanlık süresinin uzaması, vücudun daha fazla melatonin (uyku hormonu) üretmesine yol açar. Bu da gün içinde uykulu ve bitkin hissetmenize neden olur.
-
Biyolojik Saat: Işık miktarındaki değişim, vücudun iç saatini (sirkadiyen ritim) bozarak depresif hissetmeyi tetikleyebilir.
En Sık Görülen Belirtiler Nelerdir?
Eğer son birkaç haftadır aşağıdaki belirtileri yaşıyorsanız, mevsimsel depresyon etkisinde olabilirsiniz:
-
Sürekli devam eden düşük enerji ve halsizlik,
-
Gün boyu süren mutsuzluk veya umutsuzluk hissi,
-
Normalde keyif alınan aktivitelere karşı ilgi kaybı,
-
Aşırı uyuma isteği veya sabahları uyanmakta zorlanma,
-
Karbonhidratlı yiyeceklere (ekmek, tatlı, hamur işi) karşı aşırı iştah artışı ve buna bağlı kilo alımı,
-
Sosyal çevreden uzaklaşma ve içe kapanma.
