Namazın şartlarından birisi de, vakittir. Namaz için vakit, namazın olmazsa olmazıdır. Farz, vacip ve bazı sünnet namazların dışındaki diğer nafile namazlar bile bir sürece tabidir. Her namazın kendine has vakti vardır. Her namazın kılınmayacağı vakitler de vardır.
Halk arasında şöyle bir tabir vardır: “Vakitsiz namaz, göklere ağmaz!” diye…
CUMA NAMAZININ VAKTİ: Cuma namazının vakti, öğle namazı vaktidir. O gün, üzerine cumanın farzı oluşmayan kişi o günün öğle namazını kılmakla yetinir. Cumanın farz namazı tek başına kılınmaz. Mutlak en az üç kişilik cemaat olması şarttır.
İKİ VAKİT NAMAZININ BİR ARADA KILINMASI: Sadece Hac mevsiminde hacı adaylarına ihramlı olmaları kaydı ile birleştirilen arife günü Arafat’taki öğle ve ikindi namazı ile aynı günü akşamı Müzdelife’de akşam ile yatsı namazı birleştirilerek kılınır. Bu iki durum haricinde, hiçbir yerde ve hiçbir kimse iki vaktin namazını birleştirerek kılamaz.
Birleştirilen bu namazlar, hacıların amiri veya velilisi durumunda olan kişinin imamlığına tabi olmakla kılınır. Bu birleştirmeler sırasında farz namazlar arasındaki sünnet namazlar kılınmaz.
Arafat’ta birleştirilerek öğle ile ikindi namazının kılınmasına “Cem-i takdim denir.
Müzdelife’de ise akşam ile yatsı namazının peş peşe kılınmasına “Cem-i tehir” denilir.
Başka zaman ve başka bir yerde özür nedeni bile olsa iki vaktin farzı bir vakitte toplanamaz. Caiz değildir. Geçerliliği yoktur.
NORMAL BÖLGELER DIŞINDAKİ BÖLGELERDE NAMAZ VAKİTLERİ: Normal bölgelerin dışındaki yerlerde namaz vakitlerini Peygamber Efendimiz o yerlere yakın normal bölgelere göre hesap ederek kılın. Oruç ve zekâtlarınızı da normal bölgelerin vakitlerini hesaba katarak ifa edin, buyurmuştur.
İmam-ı şafinin görüşünde ise; güneşin hareketi göz önünde bulundurulmaksızın en yakın normal bölgelere göre kılınmasının uygun olduğudur.
İmam-ı Azam Ebu Hanife ise; namazın farzlarından birisi de, vaktin girmiş olması esastır. Bu nedenle güney ve kuzey kutuplarında senenin yarısı gündüz ve yarısı da gecedir.
Altı aylık gündüzlerin hüküm sürdüğü mevsimlerde güneş kısa bir süre kaybolur. Güneş, batıdaki şafak kızartısı kaybolmadan yeniden doğar.
Gecelerin hüküm sürdüğü mevsimler de ise güneş hemen doğar ve hemen batar.
Bu durumlarda gündüzlerin hüküm sürdüğü dönemlerde, yatsı ve vitir namazları… Gecenin hüküm sürdüğü dönemlerde ise öğle ve ikindi namazları farz değildir, diyor.
NAMAZ KILMANIN MEKRUH OLDUĞU VAKİTLER: Namaz kılmanın mekruh olduğu vakitler vardır. Namaz kılmanın mekruh olduğu vakitlere, kerahet vakitleri de denir. Bazı vakitler de hiçbir namaz kılınamaz. Bazı vakitlerde de sadece kaza namazı kılınabilir. Nafile namazlar kılınamaz.
HİÇ BİR NAMAZIN KILINAMADIĞI VAKİTLER: Farz, vacip, nafile hiçbir namazın kılınmayacağı vakitler üçtür. Birincisi güneş doğarken... İkincisi, güneş zevalde iken… Üçüncüsü, güneş batarken…
Güneş doğarken namaz kılınamayacak vakit, güneşin doğmaya başladıktan itibaren yaklaşık kırk dakikalık zamandır.
Güneş tam tepede olduğunda batı yakasına meyletmedikçe... Güneşin batma zamanından kırk beş dakikalık zaman öncesinden güneş batıncaya kadar geçen zaman…
Bu vakitlerde başka vakitlerin sünneti de kazası da kılınamaz. Sadece sabah güneş doğarken sabah namazının kazası ile gün batarken de o günkü akşam namazının farzının kazası kılınabilir.
Bu üç vakit, Mecusilerin diğer bir ifade ile ateşe tapanların ibadet vakitleridir. Bu üç vakitte namaz kılmanın muteber olmayışı batıl din anlayışlarının önüne geçmek içindir. Onlara itibar etmemek içindir. Ateşe karşı namaz kılmamanın kutsiyeti de yine onların batıl tapınış şekillerine uymamak içindir.
NAFİLE NAMAZLARIN KILINMASININ MEKRUH OLDUĞU VAKİTLER:
1-Sabah namazının vakti girdikten sonra nafile namaz kılınamaz. Sadece sabah namazının sünneti kılınır.
2-Sabah namazı kılındıktan sonra hiçbir namaz kılınmaz. Güneş doğup kerahet vakti geçinceye kadar...
3-İkindinin farzı kılındıktan sonra hiçbir namaz kılınmaz.
4-Akşam namazının vaktinde, akşam namazının farzından önce namaz kılınmaz.
5-Bayram namazından önce evde ve ya camide başka namaz kılınmaz.
6-Vaktin daralmasıyla o vaktin farzının kılınacağı zamanda sadece o vaktin farzı kılınır. O vaktin farzından başka namaz kılınmaz.
7-Bayram namazından sonra camide başka namaz kılınmaz.
8-Farza başlamak için ikamet getirilirken sabah namazının sünneti hariç başka namaz kılınmaz.
9-Cuma günü hatibin hutbe okumak üzere minbere çıkmaya başlamasından itibaren başka namaz kılınmaz. Cumanın farzı kılınıncaya kadar o vakitte başka hiçbir namaz kılınmaz. Bu zorunluluk üzerine Cuma namazı farz olanlar içindir.
10-Tuvalet ihtiyacına sıkışık anda iken namaz kılınması mekruhtur.
11-Arzu edilen yemek hazır olduğunda namaza durmak mekruhtur. İnsanın zihnini hazır bekleyen yemek meşgul edebilir.
12-Hac zamanı Arafat ile Müzdelife’de birleştirilerek kılınan farz namazlar arasındaki sünnet namazlar kılınmaz.
Ömrünüz uzun, kazancınız bereketli olsun! Hoşça kalın! Dostça kalın! Devamı var!
