Temiz Hava Hakkı Tehlikede!
Sağlıklı bir yaşamın temel şartlarından biri olan temiz hava, Türkiye'nin bazı şehirlerinde ne yazık ki ciddi bir sorun haline gelmiş durumda. Dünya Hava Kalitesi Endeksi verilerine göre, 1 Aralık'ta Türkiye'nin en kirli havasına sahip ili yine Iğdır oldu. Uzmanlar, bu seviyedeki hava kirliliğinin her yıl on binlerce erken ölüme yol açabileceği konusunda ciddi uyarılarda bulunuyor.
Iğdır'da Hava Kalitesi Alarm Veriyor: Sokak Lambaları Bile Görünmüyor!
Iğdır'da yaşayan vatandaşlar, hava kirliliğinin boyutlarının endişe verici olduğunu dile getiriyor. Kent sakinleri, özellikle akşam saatlerinde yüksekten bakıldığında şehirdeki sokak lambalarının bile hava kirliliğinden ötürü zar zor seçildiğini belirtiyor. Bu durum, Iğdır'daki hava kirliliği sorununun görsel bir kanıtı olarak öne çıkıyor.
Kent, 26 Kasım'da ulaştığı 443 AQI (Hava Kalitesi Endeksi) skoru ile ülkenin en kirli şehri olarak kayıtlara geçmişti. Kısa aralıklarla tekrarlanan bu yüksek kirlilik seviyeleri, bölge halkının sağlığı ve yaşam kalitesi üzerinde ciddi baskı oluşturuyor.
Hava Kirliliğinin Sağlığa Etkileri: Uzmanlar Alarmda
Uzmanlar, hava kirliliğinin insan sağlığı üzerindeki yıkıcı etkilerine dikkat çekiyor:
-
Ciddi Hastalıklar: Astım, kanser, felç, kalp hastalıkları ve kronik akciğer hastalıkları gibi pek çok ciddi sağlık sorununa yol açtığı belirtiliyor.
-
Çocuk Gelişimi: Yüksek seviyede kirli havaya maruz kalmak, çocuklarda fiziksel ve zihinsel gelişimi olumsuz etkileyebilir.
-
Mevcut Hastalıklar: Diyabet gibi mevcut kronik hastalıkları ağırlaştırabilir ve ruh sağlığını olumsuz etkileyebilir.
Temiz Hava Hakkı Platformu (THHP) raporlarına göre, Iğdır'da son yıllarda meydana gelen her üç ölümden birinin doğrudan hava kirliliğiyle ilişkili olduğu vurgulanıyor.
Iğdır'daki Hava Kirliliğinin Temel Nedenleri
Iğdır'ın coğrafi yapısı ve şehirleşme dinamikleri, hava kirliliğinin temel nedenlerini oluşturuyor:
-
Coğrafi Konum: Kenti çepeçevre saran dağlar, hava sirkülasyonunu yavaşlatarak kirli havanın şehir üzerinde birikmesine neden oluyor.
-
Yakıt Kullanımı: Doğal gaz kullanımının yetersiz olması ve bunun yerine kalitesiz kömür ve tezek gibi yakıtların kullanılması kirliliği artırıyor.
-
Betonlaşma ve Altyapı: Aşırı betonlaşma, yıllardır süren altyapı çalışmaları, plansız şehirleşme ve çevre kirliliği de kirliliğin önemli etkenleri arasında.
-
Hayvan Besiciliği: Şehir içinde devam eden hayvan besiciliği de hava kalitesini olumsuz etkileyen faktörlerden biri olarak gösteriliyor.
Radyasyon Riski: Metsamor Nükleer Santrali
Hava kirliliğinin yanı sıra, Iğdır, Ermenistan sınırında yer alan Metsamor Nükleer Santrali'ne yakınlığı nedeniyle radyasyon riskiyle de karşı karşıya. Bu durumun, bölgedeki kanser vakaları ile KOAH ve astım gibi solunum yolu hastalıklarının yaygın görülmesine katkıda bulunduğu belirtiliyor.
Vatandaşlar Yetkililere Sesleniyor: "Dışarı Çıkamıyoruz!"
Iğdır sakinleri, hava kirliliği nedeniyle yaşadıkları mağduriyeti dile getiriyor. Allahverdi Kum, "Iğdır merkezinde ve köylerinde hava kirliliği çok fazla. Yeterli doğal gaz yok, bu yüzden kömür ve tezek yakılıyor. Astım hastaları en büyük sıkıntıyı çekiyor, hastalarımızı dışarıya çıkaramıyoruz" dedi.
Mehmet Emin Öner ise sürekli maskeyle dışarı çıktığını belirterek, "Altyapı çalışması uzun sürdü, toz çıkmasın diye sulama yapılabilir. Yetkililerin bu konuda görevlerine dikkat etmesi gerekiyor" şeklinde konuştu.
