Aşırı Sıcaklar ve Rekorlar
Meteoroloji Genel Müdürlüğü’nün raporuna göre Temmuz 2025, 53 yıllık dönemde en yüksek sıcaklık rekorlarından birini gördü. Ortalama sıcaklık, mevsim normallerinin yaklaşık 2 °C üzerinde seyrederek birçok bölgede 40 °C’yi aştı. Özellikle Güneydoğu Anadolu’da Cizre termometresi 45,9 °C’ye ulaştı ve son 53 yılın Temmuz rekoru kırıldı. Marmara, İç Anadolu ve Güneydoğu’da 40 °C üstü gün sayısı bir haftayı buldu; uzmanlar, bu taşan ısı dalgasının iklim değişiminin somut bir yansıması olduğunu vurguluyor.
Tarımda Verim Kaybı ve Kuraklık
Aşırı sıcaklar ve süregelen su kıtlığı, tarımsal üretimde verim kayıplarını tetikledi. Güneydoğu Anadolu’da buğday verimi geçen yılın aynı dönemine göre yaklaşık %20 düştü; kiraz, erik ve domates gibi ürünlerde de düşük rekolte beklentisi var. Sulama rezervleri hızla erirken, çiftçiler giderek artan sulama maliyetleriyle karşı karşıya. Kuraklık alarmı, sadece yaz aylarıyla sınırlı kalmayıp sonbahar ve kış verimini de tehdit ediyor.
Enerji Tüketiminde Zirve
Yüksek sıcaklıklar, klimalara bağımlılığı ve elektrik talebini zirveye taşıdı. 10 Ocak 2025 itibarıyla günlük elektrik tüketimi 944 667 MWh’ye yükseldi; motorin tüketimi ise 62 539 799 litre olarak kaydedildi.
| Kaynak | Tüketim |
|---|---|
| Elektrik (günlük) | 944 667 MWh (10 Ocak 2025) |
| Motorin (günlük) |
62 539 799 litre (10 Ocak 2025) |
Bu artış, hem hane halkı faturalarını hem de ulusal enerji altyapısını zorladı. Enerji şirketleri, özellikle öğle saatlerindeki talep patlamaları karşısında fazladan kapasite devreye almak zorunda kaldı.
Vatandaş Ne Diyor?
Hem gündüz hem gece sıcaklıklarının düşmemesi “uyku yok” tepkilerini artırdı. Betonlaşmış şehir merkezlerinde 25 °C altına inemeyen geceler, uyku kalitesini düşürdü; acil servislerde sıcak çarpması vakaları %30 oranında arttı. Sosyal medyada “Sıcaktan nefes alamıyoruz” paylaşımları yayılırken; hastaneler, yaşlı ve kronik hastalar için sağlık uyarıları yayınladı.
Uzman Görüşleri ve Sonuç
Prof. Dr. Levent Kurnaz, “2025 yazı, 2023 ve 2024 kadar aşırı sıcak bir rekor yılı olmayacak; ama tarihin en sıcak üçüncü yılı olabilir” diyor. İklim bilimci Prof. Dr. Şermin Tağıl ise bu ani ve şiddetli ısı dalgasını “iklim kırbacı” olarak tanımlayarak, “Bir yanda yakıcı kuraklık, hemen ardından yıkıcı seller… Bu dönemde hazırlıksız yakalanmak büyük risk” uyarısını yapıyor.
Temmuz 2025, Türkiye’nin iklim değişikliğine adaptasyon gereksinimini bir kez daha gözler önüne serdi. Tarım, enerji ve kamu sağlığı için entegre erken uyarı sistemleri ve uzun vadeli su yönetimi stratejileri artık kaçınılmaz görünüyor.
