Türk mutfağının vazgeçilmez doğal tatlandırıcıları olan bal ve pekmez, sağlık açısından birçok fayda sağlasa da yanlış tüketildiklerinde bu yararlar tersine dönebiliyor. Özellikle halk arasında sık yapılan bir hata, bal ve pekmezi pişirerek ya da sıcak yiyeceklerin içine doğrudan katarak tüketmek.
Uzmanlara göre, bal ısıtıldığında içeriğinde bulunan enzimler, vitaminler ve antioksidanlar yok oluyor. Daha da önemlisi, 65°C üzerindeki ısı, balda doğal olarak bulunan bazı şekerlerin yapısını bozarak hidroksimetilfurfural (HMF) adlı zararlı bir madde oluşmasına neden olabiliyor. HMF’nin yüksek miktarda alımı, sağlık açısından risk taşıyor.
Benzer şekilde, pekmez de yüksek ısıya maruz kaldığında içeriğindeki antioksidanlar azalıyor ve şeker yapısı bozulabiliyor. Uzun süreli ya da yüksek ısıda kaynatılan pekmezde de HMF oluşumu gözlemlenebiliyor. Bu nedenle geleneksel olarak yapılan “pekmez kaynatması” veya sıcak tüketim şekilleri sağlık açısından önerilmiyor.
Uzmanlar, bu iki doğal ürünü pişirmeden, doğrudan soğuk ya da ılık yiyeceklerle tüketmenin en sağlıklı yöntem olduğunu vurguluyor. Özellikle çocuklara verilen ballı süt gibi içeceklerde, sütün fazla sıcak olmamasına dikkat edilmesi gerekiyor.
Doğru kullanıldığında şifa kaynağı olan bal ve pekmez, yanlış pişirme yöntemleriyle faydadan çok zarar getirebilir. Bu nedenle tüketirken doğallığını koruyacak yöntemlere yönelmek büyük önem taşıyor.
