Bugün Porsuk Bulvarı dediğimiz yerde yazlık sinemalar, çay bahçeleri vardı. Yılmaz Büyükerşen Akademi Başkanıydı. O yazlık sinemalar apartmana dönüşürken o sinemalardan ya da çay bahçelerinden birinin yerine kültür merkezi yapılması için mücadele veriyordu. O günler ben de Eskişehir Sanatçılar Birliği’nin Başkanı idim ve yaptığım basın açıklamamda “Burada kültür merkezi yapılırsa Eskişehir’den sanatçı göçünü durdurmuş olunur. Eskişehir Sanatçısı en çok göç eden şehirdir” demiştim. Yıl 1979’du.
Bugün 2000’li yıllar Eskişehir ülkemizin her yerinden sanatçı göçü alan şehir oldu. Hatta Devlet Opera-Bale’den emekli olan sanatçıların bile yerleştiği şehir oldu.
Tiyatronun önemini anlatan güzel bir yazı kaleme aldık Altına da birkaç bin imza toplayıp, dönemin Belediye Başkanına çıktık. “Tiyatro İstiyoruz” dedik. Belediye Başkanı bize “Ben sanattan, tiyatrodan anlamam ve benim görevim de değil” diyerek bizi geri çevirmişti. Hiç unutmuyorum. Eskişehir’de Hamid Göçmen’in yönettiği iyi bir tiyatro topluluğu vardı. Tam takım Muğla Belediye Tiyatrosunu kurmak için gittiler. “Palto” dediğimiz Rıdvan hala Rusya’da tiyatro yapıyor. Eskişehirli bir şairimiz Hollanda’da, bir şairimiz Avusturyada, bir öykü yazarımız Almanya’da…
Konservatuardan ilk mezun olanlar, tiyatrosuz Eskişehirimize tiyatro kazandırmak üzere “Tiyatora Kumpanyası”nı kurdular. Salon Ticaret Odasının 5. Katındaki, aralarında kalın kolonlar bulunan o küçük toplantı salonuydu. Cep harçlıklarıyla kurulan bu tiyatro bayağı dayandı, onlara sahip çıkılmadı kapandı gitti.
Yıllar geçti Yılmaz Büyükerşen Eskişehir’e Şehir Tiyatrolarını kurdu. Bugün Eskişehir’de 6 sahneli Şehir Tiyatroları var ve Eskişehir’de yaşayan her 5 kişiden biri tiyatroya gidiyor. Sadece tiyatro mu? Eskişehir’de klasik müzik sevenler TRT2 nin gece yarısı ya da Pazar sabahları verdiği konserleri dinliyordu. Bugün ülkemizin önemli senfoni orkestralarından birine sahibiz ve her hafta ülkemizin önde gelen şeflerini ve solistlerini tanıyoruz. Eskişehir Konser bileti almak için uzun kuyruklara giriyor. Hatta Tepebaşı Belediyemizin Eskişehire kazandırdığı ülkemizin önemli ve çok başarılı çocuk senfoni orkestrasına sahibiz.
Yunus Emremizin şair yönünü ortaya koyacak ve çağdaş yorumla ona şiir etkinlikleri yapacak şairimiz, yazarımız yoktu. Bugün 11 yıldır düzenlenen Uluslararası Şiir Festivalimiz var.
Bir tek öykü-roman yazarımız yoktu. Ankara, İzmir, Antalya’dan sonra Öykü Günleri başlatan 4. Şehir olduk ve 19 yıldır Eskişehir Öykü Günlerini düzenliyoruz. Yılda 3 sergi açılan Eskişehir’de bugün haftada 3 sergi açılıyor. Eskişehirin bugün en büyük sanat sorunu Sanat Galerisinin azlığıdır.
Eskişehir, ülkemizin en az sanat-edebiyat dergisi yayınlanmış şehridir. Hep tek sayı ya da 2 sayı yayınlanmıştır. Bugün ülkemizde 15 günde bir yayınlanan sanat dergimiz var ve bu ay yayınlanan sayısı ile 20. Yılını kutlayacağız.
Bugün Eskişehir’de 3 üniversitemiz var ve üçünde de edebiyattan sinemaya, plastik sanatlardan sahne sanatlarına, moda tasarımından iletişim sanatlarına kadar sanat eğitimi verilen fakülteler var. Ülkemizin önde gelen sanatçıları da bu üniversitelerimizde sanat eğitimcileri olarak Eskişehirde yaşıyorlar. Emekli olanları da Eskişehir’e yerleşiyor.
Şehir merkezimizde 3 Belediyemiz var. Onlarda Uluslararası Şiirden, Cam sanatlarına, Pişmiş Toprak, Ahşap Heykel’den sinemaya, çocuk tiyatroları festivallerine kadar festivaller yapıyorlar. İlçelerimizdeki Belediyelerimizde uluslararası festivaller düzenliyor. Ayrıca Çağdaş Cam Sanatları Müzesinden Karikatür Müzesine kadar müzelerimiz var.
Bir de şehrin sanat örgütlenmesinde sivil sanat kurumu olarak Eskişehir Sanat Derneği var. Ülkemizde sanat derneklerinin yılda ortalama etkinlik sayıları 30-40 civarında iken Eskişehir Sanat Derneğinde etkinlik sayısı 130-140dır. Bunun 26 tanesi ulusal düzeyde, 5 tane uluslararası etkinliklerdir. Ayrıca Eskişehir Sanat Derneği’nin Avrupa Birliği Projesi vardır. Bu projede Büyükşehir Belediyesi ile Eskişehire “Eski Şehrin Kuklaları” olarak Kukla Tiyatrosu ve Uluslararası Kukla Festivalini kazandırmıştır. Ayrıca turnelerde, festivallerde adını duyuran Eskişehir Sanat Tiyatrosu. Ocak 2024 sayısında 20. Yılını kutlayacak “Eskişehir Sanat” dergisi var ve ülkemizin en zengin Yunus Emre Arşiv ve Koleksiyonuna sahip. Bütün bunların yanında 21 yıldır Eskişehir Sanat Ödüllerini düzenliyor. Eskişehir’in sanat sorunlarını masaya yatırdığı paneller düzenliyor. Eskişehir’in sanat sorunlarına çözümler üretiyor.
