Açıklanan rakamlar, Türkiye ekonomisinin iller arasındaki dağılımını ve kişi başına düşen gelirin en yüksek olduğu bölgeleri net bir şekilde ortaya koydu.
Kişi Başı GSYH Zirvesi İstanbul'un
2024 yılı verilerine göre, il düzeyinde yapılan hesaplamalarda kişi başına düşen GSYH'de açık ara lider İstanbul oldu. Ancak bu liderliği Kocaeli ve Ankara yakından takip etti.
-
Zirve Üçlüsü: İstanbul, 802 bin 669 lirayla ilk sırada yer alırken; bu ili sırasıyla 788 bin 873 lirayla Kocaeli ve 788 bin 859 lirayla Ankara izledi.
-
En Düşük Gelir: Kişi başına GSYH'de en düşük performansı gösteren iller ise Van (203 bin 49 lira), Ağrı (194 bin 660 lira) ve Şanlıurfa (188 bin 144 lira) oldu.
Türkiye ortalamasının üzerinde kişi başına GSYH gerçekleştiren il sayısı ise 11 olarak kaydedildi.
İstanbul, Ankara ve İzmir'in Ekonomideki Ağırlığı
Toplam GSYH verileri incelendiğinde, Türkiye ekonomisinin büyük bir kısmının sadece üç büyük kentte toplandığı görüldü.
-
Toplam GSYH Lideri: İstanbul, 13 trilyon 10 milyar 693 milyon lira ile en yüksek GSYH'ye ulaşarak toplam pastadan yüzde 29,2 pay aldı.
-
İlk Üç: İstanbul'u, yüzde 10,5 payla Ankara ve yüzde 5,7 payla İzmir takip etti.
-
Yüksek Yoğunlaşma: GSYH'den en yüksek payı alan ilk 5 il, 2024'te Türkiye ekonomisinin yüzde 53'ünü tek başına oluşturdu.
-
Son Sıralar: GSYH'de son üç sırada ise Bayburt, Ardahan ve Gümüşhane yer aldı.
İstanbul'un Sektörel Hakimiyeti
İstanbul, tarım ve balıkçılık dışındaki hemen her sektörde en yüksek payı alarak çok yönlü ekonomik gücünü kanıtladı:
-
Bilgi ve İletişim: Toplamdan aldığı pay yüzde 64 ile bu alanda ezici bir üstünlük kurdu.
-
Finans ve Sigorta: Bu alanda aldığı pay yüzde 59,3 oldu.
-
Ticaret ve Ulaştırma: İstanbul, bu sektörlerin toplamından yüzde 39,8 pay aldı.
-
Tarım Lideri: İstanbul'un aksine, tarım, ormancılık ve balıkçılık sektöründe Konya yüzde 5,6 payla liderliği üstlendi.
Büyüme Şampiyonları
Zincirlenmiş hacim endeksiyle (enflasyondan arındırılmış) yıllık GSYH, 2024'te bir önceki yıla göre yüzde 3,3 artış kaydetti. Türkiye ortalamasının üzerinde artış gösteren il sayısı ise 46 oldu.
-
En Çok Büyüyenler: Bir önceki yıla göre en yüksek artışı gösteren iller sırasıyla, yüzde 31,4 ile Adıyaman, yüzde 17,1 ile Bayburt ve yüzde 17 ile Malatya oldu. Bu illerdeki yüksek artış, deprem sonrası yeniden yapılanma ve teşviklerin etkisiyle ilişkilendirilebilir.
-
Büyümeye Katkı: Yıllık GSYH artışına en fazla katkı veren il yüzde 0,62 ile İstanbul olurken, onu Ankara ve Hatay takip etti.
