İran Dışişleri Bakanı Abbas Irakçi, Batı'nın Tahran'a yönelik uluslararası yaptırımları yeniden uygulamaya yönelik girişimlerini kınayarak, bunun "tehlikeli bir emsal" oluşturduğunu ve tüm küresel düzene olan güveni zedelediğini söyledi.
Araghchi, Tahran'ın tanınan haklar doğrultusunda nükleer taahhütlerini azaltmak zorunda kaldığını söyledi ancak Washington'ın 2015'teki nükleer anlaşmadan çekilmesinden sonra bile ülkenin uyumlu kaldığını vurguladı.
BM Güvenlik Konseyi'nin nükleer silahların yayılmasının önlenmesi konulu oturumunda konuşan Araghchi, "ABD'nin her türlü diplomatik girişimi ısrarla reddetmesi, Washington ile müzakerelerin sadece çıkmaz sokaklara yol açtığını kanıtladı," dedi. Almanya, Fransa ve İngiltere'den oluşan E3 ülkelerini diyalog yerine çatışmayı tercih etmekle suçladı.
ABD ve Avrupa güçlerinin yaptırımları yeniden uygulama girişimlerini "yasal olarak geçersiz, pervasız ve hükümsüz" olarak nitelendiren Bakan, Güvenlik Konseyi başkanını Cuma günü alınan kararı hukuka aykırı ilan etmeye çağırdı.
Araghchi, İran'ın "tehditlere veya baskılara asla yanıt vermeyeceğini" vurgulayarak, Güvenlik Konseyi'nin, yasa dışı olarak nitelendirdiği tedbirleri güç kullanarak uygulamaya koyması halinde güvenilirliğini ve otoritesini kaybetme riskiyle karşı karşıya olduğunu kaydetti.
Güvenlik Konseyi, İran'ın nükleer programına ilişkin 2015 Kapsamlı Ortak Eylem Planı'nın (KOEP) 18 Nisan 2026'ya kadar uzatılmasını öngören taslak kararı Cuma günü veto etti.
Rusya ve Çin'in sunduğu taslak karar, Fransa ve İngiltere'nin başlattığı ve 28 Eylül'de yürürlüğe girmesi planlanan İran'a yönelik "geri dönüş" yaptırım mekanizmasının da ertelenmesini amaçlıyor.
Tasarıya 4 kabul, 9 ret oyu, 2 çekimser oy verildi.
Konsey'in dokuz üyesi (İngiltere, Fransa, Danimarka, Slovenya, Sierra Leone, Panama, ABD, Yunanistan ve Somali) ise karşı oy kullandı.
E3, İran'ın nükleer faaliyetlerine sınırlamalar getiren 2015 nükleer anlaşmasının imzacıları arasında yer alıyor.
BM Güvenlik Konseyi tarafından onaylanan anlaşmaya göre İran, uranyum zenginleştirme faaliyetlerini sınırlandırmayı ve uluslararası denetçilerin nükleer programının yalnızca barışçıl amaçlara hizmet ettiğini denetlemesine izin vermeyi kabul etti.
ABD ve İsrail'in İran'a yönelik saldırılarının ardından Tahran, Uluslararası Atom Enerjisi Ajansı'nın (UAEA) kendisine karşı taraflı davrandığını öne sürerek BM nükleer denetleme kurumuyla işbirliğini durdurdu.
E3 ülkeleri, 28 Ağustos'ta BM Güvenlik Konseyi'nin 2231 sayılı Kararı kapsamında İran'ın yükümlülüklerini yerine getirmemesi halinde yaptırımların 30 gün içinde yeniden uygulanmasını öngören "geri tepme" mekanizmasını devreye soktu.
