Suriye Devlet Başkanı Ahmed el-Şara, pazartesi günü New York'ta eski CIA Direktörü David Petraeus ile yeniden yapılanma ve yönetimden yaptırımlara ve bölgesel ilişkilere kadar uzanan zorlukları ele alan kapsamlı bir diyalog gerçekleştirdi.
ABD'nin Irak'taki asker sevkiyatına liderlik etme deneyimini hatırlayan Petraeus, Suriye liderine kendi zorlu görevinde kendisine neyin umut verdiğini sormadan önce görevi "zor ama umutsuz değil" olarak tanımladığını söyledi.
"Suriye'deki görevim sizin Irak'taki görevinizden çok daha zor," diye yanıtladı Sharaa. "Son yıllarda büyük bir yıkımla karşılaştık, ancak ekonomik kalkınmaya ve kapasite geliştirmeye odaklanıyoruz. Bakanlar, hem küresel hem de ulusal ekonomiyi anlayan iş dünyası liderleri ve uluslararası uzmanlar arasından seçiliyor. Suriyeliler doğası gereği iş ve ticaret insanlarıdır. Bu yüzden lütfen yaptırımları kaldırın ve neler yapabileceğimize bakın."
Petraeus, Sharaa'nın vizyonunun önceki değerlendirmeleri doğruladığını söyledi. "Bu konuşma bana büyük bir umut verdi. Vizyonunuz güçlü ve net. Tavrınız da çok etkileyici. Önümüzdeki zorlu mücadelede size güç ve bilgelik diliyoruz. İnşallah başarınızı umuyoruz, çünkü günün sonunda sizin başarınız bizim başarımızdır."
Suriye'nin birliği ve yönetimi hakkındaki soruya yanıt olarak Şaraa, Beşşar Esad rejimini devirmek için verilen 11 günlük mücadelenin "merhamet ve bağışlamayla" yürütüldüğünü söyledi ve mevcut önceliğinin Suriye halkını ve topraklarını birleştirerek ve silahları sınırlandırarak güvenlik ve istikrar olduğunu vurguladı. Bu çabaları doğrudan ekonomik canlanmaya bağladı.
Tarihi aşama
Batı ile ilişkiler konusunda Şaraa, eski rejimin çöküşünün ortak çıkarlara sahip "yeni bir tarihi dönem" başlattığını söyledi, ancak "1979'dan beri uygulanan yaptırımların artık rejimi değil, halkı cezalandırdığını" vurgulayarak, yaptırımların kaldırılması çağrısında bulundu. ABD Başkanı Donald Trump'ın kısıtlamaları hafifletmek için harekete geçtiğini, ancak Kongre'yi bunları kalıcı olarak kaldırmaya çağırdığını hatırlattı.
İsrail ve Gazze'ye hitaben konuşan Şaraa, Suriye'nin İbrahim Anlaşması'na katılacağı yönündeki spekülasyonları reddederek, ülkesinin 1.000'den fazla İsrail saldırısı ve müdahalesine maruz kalması nedeniyle diğer imzacılardan farklı olduğunu söyledi. Gazze'deki yıkımın İsrail ile kapsamlı bir normalleşmeyi imkansız hale getirdiğini, ancak sınırlı güvenlik önlemlerinin düşünülebileceğini belirtti.
Açık fikirli
Petraeus, kişisel bir soruda, yıllar süren çatışmaların ardından bir ülkeyi yönetme baskısıyla nasıl başa çıktığını sordu. Suriye lideri, "Gücümü Tanrı'dan, ekibimden ve Suriye halkının dayanıklılığından alıyorum," diye yanıtladı. "43 yılımın 25'ini çatışma ve kriz içinde geçirdim, bu yüzden zorluklara alışkınım. Bir ulusun kaderini belirleyen kararlar sakinlik ve açık fikirlilikle alınmalıdır."
BM Genel Kurulu toplantıları sırasında Concordia Yıllık Zirvesi'nde gerçekleşen etkinlik, Suriye Devlet Başkanı ile eski bir ABD'li üst düzey yetkili arasında nadir görülen bir karşılaşmaya sahne oldu.
Şara'nın ABD ziyareti, yaptırımlar ve Suriye'nin geleceği konusundaki tartışmaların devam ettiği bir dönemde gerçekleşiyor. Şam, son dönemdeki hafifletme tedbirlerine rağmen yürürlükte olan ABD yaptırımlarının kalıcı olarak kaldırılmasını istiyor. Yaptırımların büyük bir kısmı, eski Esad rejimini iç savaş sırasında işlediği savaş suçlarından dolayı cezalandıran 2019 tarihli bir ABD yasasından kaynaklanıyor.
Esad'ın 2024 yılı sonlarında devrilmesinden bu yana Suriye'nin yeni yönetimi, toplumsal uyumu teşvik etmenin yanı sıra bölgesel ve uluslararası ortaklarla iş birliğini genişletmek için çalışırken siyasi ve ekonomik reformlar yürütüyor.
Suriye'yi yaklaşık 25 yıldır yöneten Esad, geçen aralık ayında Rusya'ya kaçarak 1963'ten beri iktidarda olan Baas Partisi rejimine son vermişti. Şer'a'nın yeni geçiş yönetimi ise ocak ayında kurulmuştu.
