Bursa İznik Gölü'nde 11 yıl önce su altında keşfedilen ve o yıl dünyanın en büyük 10 keşfi arasında gösterilen bazilika, son dönemdeki su çekilmesiyle tamamen gün yüzüne çıktı. Keşfin ilk dalışını gerçekleştiren ekipte yer alan Doç. Dr. İbrahim Öztahtalı, o tarihi anlarda yaşadığı büyük heyecanı anlattı.
Aziz Neophytos Bazilikası Gün Yüzüne Çıktı
Aziz Neophytos adına inşa edildiği belirlenen ve tarihi önemi nedeniyle yakın zamanda Vatikan Devlet Başkanı Papa 14. Leo tarafından da ziyaret edilen bazilika, 2014 yılında bir dron çekimi sırasında tesadüfen keşfedilmişti. Kültür ve Turizm Bakanlığı izni ve Bursa Büyükşehir Belediyesi desteğiyle, 2015 yılından bu yana Prof. Dr. Mustafa Şahin başkanlığında kazı ve araştırmalar devam ediyor.
Bazilikanın sığ sularda (yaklaşık 2 metre derinlikte) bulunması ve son aylarda su seviyesinin çekilmesiyle yapının tamamı artık sudan bağımsız bir şekilde görülebiliyor.
İlk Dalgıcın Gözünden O Anlar: "Kör Dalış Yapıyorduk"
Keşfin hemen ardından Bursa Uludağ Üniversitesi Su Altı Topluluğu (USAT) ile dalış yaparak bazilikanın ilk su altı görüntülerini kaydeden Doç. Dr. İbrahim Öztahtalı, o günleri büyük bir heyecanla anlattı:
"2014’te dron çekimiyle ortaya çıkan bazilika herkesin ilgisini çekmişti. Oraya dalış yaptığımızda bazilikanın tamamını dolaşarak görüntülerini kaydettik. Çok heyecan vericiydi çünkü dünyanın en büyük 10 keşfinden birine dalmıştık. Orayı su altında gezerken aynı zamanda geçmişe gidip, bu mekanın nasıl bir yaşam alanı olduğunu hayal etmek çok etkileyiciydi."
Öztahtalı, o dönemde bazilikanın yosunlarla kaplı olduğunu ve görüş mesafesinin sadece 1,5-3 metre arasında değiştiğini belirterek, bir nevi "kör dalış" yaptıklarını ifade etti.
Tarih Derinliklerinde Sosyal Hayat
Suyun çekilmesiyle ortaya çıkan bazilikanın taş örülü duvarları hakkında yorum yapan Öztahtalı, esas önemli olanın yapının kendisinden çok, tarihin derinliklerinde bu yapının yaşayan vaziyetini hayal etmek olduğunu vurguladı. Yapının etrafındaki sosyal hayatı düşündüğümüzde ne kadar büyük bir mekan olduğunu anlamanın mümkün olduğunu dile getirdi.
-
Keşif Devam Ediyor: Öztahtalı, gün yüzüne çıkan yapıda artık daha net hatlar ve farklı ayrıntıların görülebildiğini, kenarlarda mezarlar ve iskeletler bulunduğunu belirtti. Kazılar devam ettikçe çok daha yeni bilgilere ve bulgulara ulaşılacağına olan ümidini dile getirdi.
Bu bazilika, hem Türkiye hem de İznik için büyük bir tanıtım potansiyeli taşırken, arkeolojik keşifler alanındaki önemini korumaya devam ediyor.