700 Yıllık Birikmiş Stres ve Artan Tehlike
Yeni yayımlanan "Deprem Tehlikesinin Artışını Ortaya Koyan Jeodezik Bulgular" başlıklı çalışma, Himalaya dağ kuşağının altındaki fay hattında tehlikenin önceki tahminlerden çok daha yüksek olduğunu gösteriyor.
-
Enerji Birikimi: Araştırmacılar, bölgenin 500 ile 700 yıl arasında enerji biriktirdiğini ve olası depremlerin bu sıkışmayı bir anda boşaltacağını vurguluyor.
-
Kilitlenme: Gelişmiş uydu ölçümleri, iki kıtanın birbirine doğru daha hızlı yaklaştığını ve fayın daha geniş bir bölümünün kilitli olduğunu tespit etti. Kilitli faylar, enerjiyi serbest bırakana kadar tutarak büyük deprem riskini artırır.
-
Potansiyel Büyüklük: Himalayalar boyunca yaklaşık 800 kilometrelik bir hat üzerinde yapılan incelemeler, bölgede iki adet büyüklüğü 8.8’e ulaşabilecek deprem potansiyeli olduğunu gösterdi.
-
Yüksek Risk Kategorisi: Güncellenmiş deprem tehlike haritasında, tüm Himalayalar en yüksek risk seviyesi olan yeni tanımlanan "Bölge VI" kategorisine yerleştirildi. Ülkenin %60'ından fazlası da orta ile yüksek risk altındaki bölgelerde bulunuyor.
Fay Hattı Nasıl Davranıyor?
KM Sreejith ve ekibinin yürüttüğü bu son araştırma, bölgedeki yatay ve dikey yüzey hareketlerini ölçerek fay hattının davranışını, kilitlenme bölgelerini ve biriken enerjinin düzeyini analiz etti.
-
Dikey Yükselme: Çalışmada, Himalayaların geniş bir bölümünde yer kabuğunun yılda 5 ila 8 milimetre kadar dikey olarak yükseldiği tespit edildi. Bu sürekli yükselme, dağları oluşturan levhaların hâlâ birbirine baskı yaptığını ve bölgenin aktif olduğunu kanıtlıyor.
-
Yeni Yöntem: Geçmiş araştırmaların aksine, bu çalışma yalnızca yatay hareketlere odaklanmak yerine yüzeyin hem yatay hem de dikey hareketini ölçen daha gelişmiş uydusal yöntemler kullandı. Bu sayede fayın kilitli bölümünün nerede başladığı ve bittiği konusunda daha ayrıntılı bilgi ediniliyor.
Bilim insanları, bu birikmiş baskı ve enerjinin, dağların altındaki ana fay hattında çok şiddetli depremler üretebilecek büyük bir kırılmaya yol açabileceği konusunda uyarıyor.