Yugoslavya’nın dağılma sürecinde 29 Şubat - 1 Mart 1992’de yapılan referandumu ile bağımsızlığını ilan eden Bosna Hersek’te bağımsızlık günü tören ve etkinliklerle kutlanıyor. Bağımsızlığın 32. yılı kutlamaları başkent Saraybosna’daki Hum tepesine ulusal marş eşliğinde bayrak çekme töreni ile başladı. Bosna Hersek’te savaşın sona erdiği 1995 yılından bu yana kutlanan Bağımsızlık Günü dolayısıyla Kovaçi Şehitliği’nde de tören düzenlendi. Bosna Hersekliler buradaki Meçhul Asker Anıtı ve Bosna Hersek’e bağımsızlık yolunda liderlik eden Aliya İzetbegoviç’in kabrine çiçek bıraktı.
Devletin en üst kademesinden yerel yönetimlere çok sayıda yetkili ve Bosna Hersek vatandaşının da katıldığı resmi etkinlikler, Sönmeyen Ateş Anıtı’na çelenk bırakılmasıyla devam etti. 11 Temmuz 1995’te Avrupa’da 2. Dünya Savaşı’ndan bu yana en büyük insani trajedi ve soykırımın yaşandığı Srebrenitsa kentinde ise Bağımsızlık Günü vesilesiyle yüzü aşkın çocuk, ellerinde bayrak ve balonlarla şehir merkezinde yürüdü. Srebrenitsa Soykırımı Anıt Merkezi’nde de özel bir program düzenlendi.
“Ya kölelik ya da hürriyet referandumu”
Bağımsız Bosna Hersek’in ilk Cumhurbaşkanı Aliya İzetbegoviç’in ya kölelik ya da hürriyet arasındaki tercih olarak nitelendirdiği bağımsızlık referandumunda katılımcıların yüzde 99,7’si Bosna Hersek’in bağımsızlığı yönünde oy kullanmıştı. Bosnalı Sırpların önemli bir kısmı tarafından boykot edilen referanduma katılım oranı yaklaşık yüzde 64,3 olmuştu.
Bosna Hersek Parlamentosu, referandum sonuçlarını 6 Mart’ta kabul etmiş, 6 Nisan’da ise Avrupa Topluluğu Bosna Hersek’i bağımsız bir devlet olarak tanımıştı. Bağımsız Bosna Hersek, 22 Mayıs 1992 tarihinde de Birleşmiş Milletler (BM) üyeliğine kabul edilerek egemenliği ve toprak bütünlüğü uluslararası toplum tarafından tanınmıştı.
