Bebeklerin yaşamındaki en kritik dönüm noktalarından biri olan ek gıdaya geçiş, hem ebeveynler hem de bebekler için yeni bir deneyim sürecidir. Dünya Sağlık Örgütü ve Sağlık Bakanlığı, ilk 6 ay yalnızca anne sütü ile beslenmeyi önerirken, 6. aydan itibaren ek gıdalara geçişin başlatılmasını tavsiye ediyor. Ancak bu geçişin bilinçli ve kontrollü bir şekilde yapılması büyük önem taşıyor.
Ne Zaman Ek Gıdaya Başlanmalı?
Çocuk Sağlığı ve Hastalıkları Uzmanı Dr. Ayşe Demirtaş, “Bebeğin başını dik tutabilmesi, desteksiz oturmaya başlaması ve yediğiyle ilgilenmesi ek gıdaya hazır olduğunun ilk işaretleridir” diyor. 6. aydan önce ek gıdaya başlamak, hem sindirim sistemi için riskli olabilir hem de anne sütü alımını azaltabilir.
İlk Adımlar: Tat ve Dokuya Alıştırma Dönemi
Ek gıdaya geçiş, ana öğün yerine geçecek şekilde değil, sadece tadımlık olarak başlanmalıdır. İlk gıdalar genellikle sebze püreleri, yoğurt, elma-armut püresi gibi hafif, tek içerikli ve alerji riski düşük besinler olmalıdır. Her yeni gıda üç gün kuralı ile verilmeli; bu sayede olası alerjik reaksiyonlar takip edilebilir.
Dr. Demirtaş, “Bebeklerin damak tadı yeni gelişmeye başladığı için sevmediği bir besini hemen reddetmemeli. Aynı gıdayı farklı zamanlarda tekrar sunmak, alışma sürecini kolaylaştırır” diyor.
Hijyen ve Doğru Pişirme Teknikleri Önemli
Bebeklere hazırlanan tüm gıdalar iyi yıkanmalı, haşlanarak ya da buharda pişirilerek yumuşatılmalı. Tuz, şeker, bal ve baharatlar ilk 1 yıl kesinlikle önerilmiyor. Aynı şekilde hazır paketli ürünler yerine ev yapımı, katkısız gıdalar tercih edilmeli.
Sık Yapılan Hatalar
Ek gıdaya erken başlamak
Gıdaları karıştırarak alerji takibini zorlaştırmak
Yemek yemeyen bebeği zorlamak
Biberonla meyve suları vermek
Tuzlu, şekerli veya işlenmiş gıdalarla tanıştırmak
Tüm bu hatalar bebeğin hem beslenme alışkanlıklarını hem de sindirim sağlığını olumsuz etkileyebilir.
Sonuç: Sabır, Takip ve Doğru Bilgi Şart
Ek gıdaya geçiş dönemi bir yarış değil, bir öğrenme sürecidir. Her bebeğin gelişim hızı farklıdır. Bu nedenle ebeveynlerin doktor tavsiyesiyle ve sabırla bu süreci yönetmesi en sağlıklı yaklaşımdır. Uzmanlar, bu dönemde bebeğe yemek yemeyi değil, besinle tanışmayı öğretmenin amaçlanması gerektiğini vurguluyor.