Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) verilerine göre, Türkiye'nin Türk Devletleri Örgütü (OTS) üyesi ülkelerle toplam ticaret hacmi, son 5 yılda 62,6 milyar dolara ulaşırken, bunda Zengezur ve Orta Koridor ticaret yollarındaki önemli kazanımların etkili olduğu görüldü.
Türkiye'nin 2020-2024 döneminde OTS üyesi ülkelere (Azerbaycan, Kazakistan, Kırgızistan ve Özbekistan) ihracatı yaklaşık 36,6 milyar dolar olurken, bu ülkelere yaptığı ithalat ise 26 milyar dolar olarak gerçekleşti.
Bu dönemde en fazla ihracatı 12,8 milyar dolarla Güney Kafkasya ülkesi Azerbaycan'a yapan Türkiye, bu ülkeye makine, mekanik cihazlar, plastik ve mamulleri ile motorlu taşıtlar ihraç etti. Türkiye ise 5,3 milyar dolarlık Azerbaycan malı ithal etti. Bu ithalatın büyük bölümünü mineral yakıtlar, pamuk, alüminyum, demir ve çelik oluşturdu.
Türkiye-Azerbaycan ticaret ilişkileri gelişmekte olup, Azerbaycan'ın zengin petrol ve doğalgaz kaynakları, Bakü-Tiflis-Ceyhan Boru Hattı (BTC), Bakü-Tiflis-Erzurum Boru Hattı (BTE) ve Trans Anadolu Doğalgaz Boru Hattı (TANAP) projeleri aracılığıyla Türkiye üzerinden Avrupa'ya taşınmaktadır.
Türkiye'nin son yıllarda Azerbaycan'ın en büyük elektrik alıcısı olması, iki ülke arasındaki enerji iş birliğinin çeşitliliğine ve arz güvenliğine işaret ediyor.
Bölgesel ticaretin önemli bir güzergâhı olan Azerbaycan'ı, kendi sınırları içindeki Nahçıvan'a bağlayan Zangezur Koridoru'nun, lojistik maliyetlerini düşürerek, transit kapasitesi ve hacmini artırarak iki ülke arasındaki ilişkileri canlandırması, ayrıca ulusal elektrik iletim ve dağıtım sistemlerinin başka bir ülkenin sistemine bağlandığı elektrik bağlantı altyapısı koridoru olarak kullanılması ve Türkiye ile Azerbaycan arasında dijital iletişim hatlarının birbirine bağlanması amacıyla kullanılması bekleniyor.
Azerbaycan'da konut ve havaalanı inşaatının yanı sıra su, elektrik ve enerji nakil hatları gibi büyük projelerde Türk müteahhitler yer alıyor.
Kazakistan, Kırgızistan, Özbekistan
Öte yandan, Türkiye'nin son beş yılda Kazakistan'a ihracatı 10,2 milyar dolar olurken, Türkiye'nin Kazakistan'dan ithalatı 13,2 milyar dolar oldu. Türkiye'nin Kazakistan'a ihracatında makine, triko ve aksesuarlar başı çekerken, Kazakistan'ın Türkiye'ye ithalatı ise en çok bakır ve bakır mamulleri, mineral yakıtlar, alüminyum ve alüminyum mamullerinden oluştu.
Kazakistan, Türkiye'nin Orta Asya'daki ana ticaret ortağıdır ve Türkiye, en çok yatırım yapan ilk beş ülke arasında yer almaktadır. Orta Koridor, Avrasya'da önemli bir ulaşım ve ticaret rotası olup, Türkiye ile Kazakistan arasındaki ticarete katkı sağlamaktadır.
Türkiye, Temmuz ayında Kazakistan ile Orta Koridor için demiryolu taşımacılığında güzergah boyunca yük taşımacılığının hacmini ve hizmet kalitesini artırmak amacıyla bir demiryolu anlaşması imzaladı.
Aynı zamanda Türkiye'nin 2020-2024 döneminde Kırgızistan ile ticareti 5,4 milyar dolara, Özbekistan ile ticareti ise 15,8 milyar dolara ulaştı.
Türk devletleri zirvesi
Son veriler, önümüzdeki pazartesi ve salı günü Azerbaycan'ın kuzeyindeki Gebele kentinde yapılması planlanan OTS Devlet Başkanları Konseyi 12. Zirvesi öncesinde geldi.
Bölgesel barış ve güvenliğe odaklanılacak zirvede, katılımcıların bölgesel ve küresel gelişmeleri ele alması ve Türk dünyası arasında iş birliği ve refahı güçlendirecek anlaşmalar imzalaması bekleniyor.
OTS'nin kurucu üyeleri Azerbaycan, Kazakistan, Kırgızistan ve Türkiye'dir; Özbekistan ise 2019 yılında gruba katılmıştır. Macaristan, Türkmenistan, Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti (KKTC) ve Ekonomik İşbirliği Teşkilatı (EİT) ise grupta gözlemci statüsündedir.
