Dünyada yılda yaklaşık 1,3 milyar ton gıda çöpe gidiyor. Bu durum, hem ekonomik hem çevresel hem de sosyal açıdan büyük bir problem yaratıyor. Gıda israfı; açlıkla mücadeleyi zorlaştırırken, tarım alanlarının, suyun ve enerji kaynaklarının boşa harcanmasına neden oluyor. Uzmanlar, israfın önüne geçilmezse küresel gıda krizlerinin daha da derinleşeceğini belirtiyor.
Küresel Çabalar
Birleşmiş Milletler’in “Sürdürülebilir Kalkınma Hedefleri” arasında yer alan gıda israfını azaltma çağrısı, dünya genelinde hükümetleri ve kurumları harekete geçirdi. Avrupa Birliği, Amerika ve birçok Asya ülkesi, üretimden tüketiciye kadar her aşamada israfı önlemek için yasalar çıkarıyor ve projeler geliştiriyor.
Türkiye’de Durum
Türkiye’de de gıda israfına karşı artan bir duyarlılık söz konusu. Tarım ve Orman Bakanlığı, belediyeler ve sivil toplum kuruluşları ortaklaşa projeler yürütüyor. “Gıda Atığını Önle, Geleceği Koru” gibi kampanyalarla vatandaşlar bilinçlendiriliyor. Ayrıca, büyük marketler ve restoran zincirleri, fazla gıdalarını ihtiyaç sahiplerine bağışlama konusunda teşvik ediliyor.
Teknolojinin Rolü
Akıllı uygulamalar sayesinde evdeki gıdaların son kullanma tarihleri takip edilerek israf azaltılabiliyor. Marketler ise yapay zeka destekli stok yönetimi ile fazla ürün üretimini engelliyor.
Bireysel Farkındalık Önemli
Uzmanlar, gıda israfını önlemenin sadece kurumsal değil, bireysel çabalarla da mümkün olduğunu vurguluyor. Alışverişte planlı davranmak, porsiyon kontrolü yapmak, artan yemekleri değerlendirmek gibi basit adımlar büyük fark yaratıyor.
Gıda israfının önüne geçmek, hem gezegenimizi hem ekonomimizi korumak anlamına geliyor. Her bireyin sorumluluğunda olan bu konu, bilinçli tüketimle ancak çözülebilir.