Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, uluslararası platformlarda sıkça dile getirdiği “Dünya 5’ten büyüktür” sözünü bu hafta yeniden vurguladı. Erdoğan, söz konusu ifadeyi özellikle Birleşmiş Milletler Güvenlik Konseyi’nin (BMGK) beş daimi üyesinin (ABD, Rusya, Çin, İngiltere ve Fransa) sahip olduğu veto hakkını eleştirmek için kullanıyor.
Bu söylem, dünya genelinde karar alma süreçlerinin daha adil ve kapsayıcı olması gerektiğini öne çıkarıyor. Erdoğan’a göre, mevcut sistem sadece beş ülkenin çıkarlarına hizmet ediyor ve 193 üye ülkenin eşit söz hakkını kısıtlıyor.
Erdoğan, bu görüşünü ilk kez 2013 yılında dile getirmiş ve sonraki yıllarda çeşitli platformlarda tekrarlamıştı. Söz konusu ifade, özellikle Suriye, Libya ve Yemen gibi kriz bölgelerinde BMGK’nın etkisiz kaldığı durumlarda öne çıkarılıyor. Cumhurbaşkanı, dünya meselelerinin sadece beş ülkenin kararlarına indirgenemeyeceğini vurguluyor.
Dünya genelinde de yankı bulan bu söylem, BM reformu çağrılarını destekleyen birçok ülkenin lideri tarafından da dile getiriliyor. Örneğin Brezilya Devlet Başkanı Luiz Inácio Lula da Silva, BM’nin kapsamlı bir reformdan geçmesi gerektiğini belirtmişti.
Uzmanlar, Erdoğan’ın bu sözünün hem Türkiye’nin uluslararası politikasındaki duruşunu hem de küresel adalet taleplerini ortaya koyduğunu belirtiyor. Diplomatlar ise sözün BM reformu tartışmalarında diplomatik bir mesaj niteliği taşıdığını ifade ediyor.
Sonuç olarak, “Dünya 5’ten büyüktür” söylemi, küresel karar mekanizmalarının daha demokratik hale gelmesi ve BM’nin daha etkin bir rol oynaması gerektiğini savunan güçlü bir politik mesaj olarak değerlendiriliyor.