Maaş memnuniyetinde adil orantı gerek! Emekli maaşı evrensel insan hakkıdır. Legaldir.Hak edene anasının ak sütü gibi helaldir. Maaş kargaşasını körükleyen etken çalışan maaş kalemlerinde çeşit çokluğu… Maaş artışları enflasyona göre ayarlanmalı ki, hak sahiplerinin alım gücü düşmesin. Maaş artış yetkisi hükümete ait… Sorunun gerekçeli izahı sendikaların işi... Sendikalar, kanunun tanıdığı yetkiyi doğru ve yeterince kullanmalı. Aksi vebalde kalırlar. Pek çok kez toplu sözleşme görüşmelerine katıldım. Değişik meslek gruplarına ait farklı maaş bordrolarını maaş farklarında garabet olmasın için Toplu Sözleşme masasına taşıdım.
Sorunlar doğru tespitle çözülür. TV’ programlarında maaş tahakkuku bilmedikleri hâlde deve dişi gibi bazı adamların maaş zamları hakkında ahkâm kesmeleri bilgi kirliliğine yol açmakta. Güya Sosyal Güvenlik Uzmanı olarak getirilen kişilerden bile mevzuu bilmeyenlere tanık olduk. Maaş tahakkukunda şu hususa dikkat gerek. Maaş kalemlerinin tamamı üzerinden gelir vergisi keserek hesaba çalışıyorlar. Hâlbuki maaş hesabında gelir vergisi, SGK pirimi kesildikten sonraki matrah üzerinden vergilendirilir. Verginin vergisi olmaz.
4 A’lılar denilen iş görenler, 4 B’li denilen Bağ-Kurlular, 4C’li denilen subay, polis, öğretmen, doktor ve diğer memurlar ile bankalar gibi özel sandığı olan kuruluşpersonellerinin maaş sistemi temel yasalar 4857 Sayılı İş Kanunu, 657 Sayılı M.K ile 5510 Sayılı SGK kanundur. SGK primine yansıyan ödeme kalemlerinden herkesin yararlanabilir olmasını sağlamadıkça maaş kargaşası çözülmez. SGK kesinti kalemlerinin sayısı arttıkça emekli maaş farklılıkları artmakta. Maaşlar arası uçurumun sebei budur. Nakdi her ödeme unsuru tazminatlar hariç SGK kesintisine tabi olduğundan bir tarafın emekli maaşı yükselirken diğer tarafın emekli maaşı düşük kalmakta. Maaş zamlarının tabandan yukarı orantılı ayarı milli gelirden dengeli pay dağılımını sağlar.
Maaşlar arası uçurum sosyal refah dengesinin bozulmasına nedendir. Adil olsun, hak yerini bulsun. Maşlar arası denge isteniyorsa makam ve temsil tazminatı oransal olarak bütün kademelere şamil olmalı. Makam ve temsil tazminatları belirli kademeye kadar verilip diğerlerine verilmeyişi maaşlar arası uçurumun esas sorunudur. Makam ve temsil tazminatları tabandan tavana oransal olsa idi memur emekli maaşlarında takriben on bin TL’lik fark oluşmazdı. Makam ve temsil tazminatları da seyyanen sekiz bin TL’lik zam gibi emeklikitlesinin gözüne batmazdı. Memuriyetimin bir kısmını İnsan Kaynakları Müdürü olarak ikmal ettim.
Maaş tahakkukunu henüz memur olduğum yıllarda ilk çalıştığım kurumda öğrenmiştim. Son çalıştığım kurumda uzun yıllar Ticaret Müdürlüğü yapmıştım. Yıllar sonra 5510 Sayılı SGK çıktığında Mevzuata hâkimsin denilerek 2008’de İnsan Kaynakları Müdürlüğüne getirildim. Atandığımın beşinci gün maaş günü iken ikinci gün işçi ve memur maaş tahakkuku yapanlar izin istediler. İzin kâğıtlarını imzaladım. Diğer memurlara da ne kadar izin hakkınız varsa hepinize izin dedim. Müdürüm: “Ya maaş tahakkuku…” dediler. Maaş tahakkukunu bilmediğimi düşünmüş olmalılar. O benim işim, dediğimde birbirine bakıştılar. Güya kendilerini ağıra satmak istiyorlardı. Verin bakalım, şu bilgisayar şifrelerinizi dedim ve hepsini izine çıkardım.
Bilgi işlemi iyi bilen liseli stajyer iki genci çağırdım. Yarın doğrudan benim yanıma gelin, dedim. Öyle de oldu. Kendilerine maaş tahakkuk sistemini anlattım. Ben de yanınızda olacağım. Başarınız daim olsun, haydi maaş hesabına, dedim. O ayın işçi-memur 1500 personelin maaş tahakkuku hatasız çıktı. İzinden döndüklerinde bugün herkes servinde ne iş yaptığını el yazısı ile madde, madde yazacak altını imzalayıp bana getirecek. O belgelere göre üst makam onayı ile herkesin cari işi resmileşecek dediğimde, iki kişi ağlamaya başladı. Tribüne oynayanlar belli oluverdi. Sonrası herkes işine dört elle sarıldı.
Ömrünüz uzun, kazancınız bereketli olsun! Hoşça kalın! Dostça kalın!
Yunus Emre GÜLLÜ-04 MAYIS 2024 / Milli irade
