Eskişehir’deki marketlerde sofraların ve yemeklerin vazgeçilmezi domatesin kilosu 9,95 salatalığın ise 17,50 TL’den satıldığını gören vatandaş isten istemez şok oldu.
Artık gelişen teknoloji nedeniyle dört mevsim her ürün yetiştiriliyor.
Seralar var, topraksız üretim var.
Örneğin domatesin mevsimi değil şimdi ama her tezgahta domatesi görmek mümkün, salatalığı da öyle.
Ama gelin görün, yanına yaklaşılmıyor.
Salatalığın kilosu 17.50 olur mu diye isyan ediyor halkımız.
“Biz hayatımızda böyle bir fiyat artışı görmedik” diye yakınıyor ve bu artışa bir dur denilmesini istiyor.
***
Bu niye böyle oldu?
İsterseniz çiftçiye bir kulak verelim.
Mihallıççık’ın Dağcı köyünde çiftçilik yapan Ali Yücel 22 bin lira olan borcunun 150 bin liraya kadar çıktığını dile getirerek, “Tarım Kredi Kooperatifine, bankalara olan borç faizlerine güç yetiştiremiyoruz. Benim 22 bin lira olan borcum 150 bin lira olmuş. Belki de daha fazla. Korkumuzdan borcumuzu öğrenmeye gidemiyoruz bile. Hareket edecek noktamız yok. Ziraat Bankası bizi mahvetti. Tarlamızı, traktörümüzü sattı. Biz nasıl çıkacağız bu işin içinden” diyor.
***
Diközü Mahalle Muhtarı Ali Osman Arslan ise, köydeki 15 traktörden 8’inin satıldığına dikkat çekerek, “Çiftçinin Tarım Kredi Kooperatifi ile bankaya olan borçlardan dolayı köydeki 15 traktörden 8’i gitti. Hibe desteklerinden, banka kredilerinden hiç faydalanamıyoruz. Pancar ekiyoruz. Eksik verirsen ceza var, fazla verirsen yine ceza var. Köyümüzde hayvancılık bitti. Meralarımız bomboş. Cumhurbaşkanı destek hibeler açıklıyor ama biz hiçbirinden faydalanamıyoruz. Mart’ta gübre saçacağız desteklerin hiçbiri ödenmedi” diyor.
Tarım ve Orman Bakanı’nın pandemide çiftçiye ‘ne ekerseniz ekin, arkanızdayız’ dediğini hatırlatıyorlar ve “Soğan ektik, soğanları alan yok, depoda çürümeye başladı” şeklinde konuşuyorlar.
***
Yukarıda aktardığım görüşler CHP Eskişehir Milletvekili Utku Çakırözer’in kırsalda çiftçilerle yaptığı görüşmelerden.
Çakırözer de şöyle bir sonuç çıkarıyor.
“Çiftçi üretemiyor. 2002 yılında 26 milyon 579 bin olan ekilen tarım alanımız 2019'da 23 milyon hektara düşmüş durumda. Üç Trakya büyüklüğünde alan ekilmiyor artık. Çiftçi çaresiz. Çiftçiyi desteklemek için kurulan kurumlar çiftçinin elinde, avucunda ne varsa satmış. Acil destek sağlanmazsa çiftçimiz üretemeyecek.”
Hal böyle olunca salatalığı da 20 liradan yeriz, domatesi de 10 liradan.