Türkiye’nin çeşitli illerinde şeker fabrikalarının özelleştirilme kararına karşı gösteriler yapılıyor ve özelleştirmeye karşı çıkılıyor.
Daha geçtiğimiz gün Alpullu’da vatandaşlarla emniyet güçleri bu nedenle karşı karşıya geldi.
Alpullu fabrikası da ilk şeker fabrikalarından Eskişehir gibi.
Cumhuriyetin ilk sanayi kuruluşları olan şeker fabrikaları, bulunduğu illerde sadece bir fabrika değildi.
***
Eskişehir Şeker Fabrikasını ele alırsak.
Bulunduğu konum itibariyle bir yaşam biçimiydi.
O yıllarda Eskişehir’in diğer önemli sanayi kuruluşu olan şimdiki adıyla TÜLOMSAŞ, o zamanki adıyla Devlet Demir Yolları.
Çoğunlukla her evde bir şekerli ya da demiryolcu çalışan vardı.
Dedim ya yaşam biçimiydi diye.
Gündemde şeker fabrikaları olduğu için şöyle anlatmak mümkün.
Sosyal tesisler, misafirhane, lojmanlar, stadyum, sinema ve tiyatro salonu, aynı zamanda düğün ve davet salonu ve havuz.
Ayrıca Pancar Kooperatifi.
***
Şeker Fabrikası sosyal tesislerinde bulunan havuz genellikle çalışanların ve ailelerinin yararlandığı bir havuzdu ve belki de şehrin ilk havuzlarındandı.
Sosyal tesisler içersinde bulunan misafirhane birçok üst düzey bürokratın, siyasilerin ve üst düzey konukların kaldığı bir misafirhaneydi.
Dönemin Başbakanı Turgut Özal bile burada kalırdı.
Düğün ve davet salonu olarak kullanılan salonda en kalburüstü davetler düzenlenirdi.
Balolar, yemekler burada yapılırdı.
Dönemin Başbakanı Adnan Menderes, bu salondaki bir yemekten sonra yakalanmıştı.
Bu salonda aynı zamanda sinema ve tiyatro gösterileri de yapılırdı.
***
Lojmanlarının bulunduğu alan çam ağaçlarıyla Eskişehir’in en yeşil yerlerinden biriydi, hala öyle.
Ve Pancar Kooperatifi.
Fabrikanın bulunduğu bölgede yer alan ve halen faaliyetini sürdüren Pancar Kooperatifi, binlerce pancar çiftçisinin örgütlendiği bir kurumdu.
Şeker Fabrikası ile Pancar Kooperatifi adeta iç içeydi.
Şeker çalışanlarının örgütlendiği Şeker-İş Sendikası ise bir çok etkinlikte ön planda bulunurdu.
Çalışanlar arasındaki dayanışma üst düzeydeydi.
Yani bu nedenlerle Şeker Fabrikası sadece bir fabrika değil, bir hayat biçimiydi.
Mücadele biraz da bundandır.
